1 op 5 kinderen wordt gepest in Vlaanderen. In 2010 was dat er nog 1 op 4. Er wordt dus minder gepest, maar ieder kind dat zich er slecht door voelt is er één te veel. In Vlaanderen zet Ketnet daarom in op sensibilisering met de move tegen pesten en wie kent het lied ‘Reünie’ van de Nederlandse rapper Snelle niet? Pesten kan je als buitenstaander niet altijd meteen opmerken. Meestal zijn de pesters sluw genoeg om het achter de rug van volwassenen te doen.
Pesten?! Je bedoelt plagen?
Nee hoor, pesten en plagen is niet hetzelfde. Pesten gebeurt meerdere keren en met de bedoeling om anderen te kwetsen. Een onschuldig, spontaan grapje is plagen. Plagen gebeurt vaak uit vriendschap of om aandacht te krijgen van iemand die je stiekem heel erg leuk vindt. Pesten gaat echter nog een stapje verder. Bijvoorbeeld: Jos en Ben zijn beste vrienden. Jos maakt een grapje over het kapsel van Ben, Ben lacht met de nieuwe broek van Jos. De twee vrienden lachen en gaan verder, zonder elkaar te kwetsen.
Het grootste verschil is dat er bij pesten steeds sprake is van een ongelijke machtsverhouding tussen de pester en het slachtoffer. Er is geen sprake van empathie of schuldbesef.
Pestgedrag neemt vijf vormen aan:
- verbaal pesten zoals schelden en dreigend taalgebruik
- cyberpesten waarbij jongeren sociale media gebruiken om hun slachtoffer aan te pakken
- fysiek pesten valt het meeste op omdat de pester slaat en schopt
- materieel pesten door een taak te vernielen of een muts te stelen
- relationeel pesten waarbij kinderen worden uitgesloten
Waarom toch mijn kind?
Er zijn ontzettend veel redenen waarom iemand pest, maar de oorzaak ligt nooit bij het gepeste kind. De pestkop is in fout. Hij kan wel een smoesje bedenken waarom hij een ander kind pest, al is dat nooit een geldige reden. Om een einde te maken aan het pestgedrag moeten zowel pesters, zondebokken, ouders als leerkrachten en jeugdbegeleiders meewerken aan een oplossing. Zo is er de No Blame-aanpak. Het is een probleemoplossende manier om het pesten een halt toe te roepen zonder de pester aan de schandpaal te nagelen.
Beter voorkomen dan genezen
Het is zoals altijd beter om pesten te voorkomen dan te genezen. Door als school in te zetten op een gezonde groepssfeer en campagnes rond pesten te lanceren worden kinderen zich bewust van de gevolgen. De wondes zijn dieper dan je denkt. Uit onderzoek van het Nederlands Jeugdinstituut blijkt dat “slachtoffers zichzelf door het pesten minder leuk vinden, dat ze hun leeftijdsgenoten niet vertrouwen en dat ze bang zijn om naar school te gaan. Die gevoelens kunnen ertoe leiden dat het slachtoffer nog meer in een isolement terechtkomt, depressiever wordt en zelfs nog meer gepest wordt.”
Alles aan de school overlaten gaat niet. Als ouder speel je uiteraard een cruciale rol in de ondersteuning van je kind. Hieronder vind je enkele handige tips.
1 Een luisterend oor is goud waard:
2 Zorg voor een warme thuis.
Geef je kind aan dat je hem of haar onvoorwaardelijk graag ziet. Iedereen is uniek en dat is maar goed ook.
3 Erken de talenten van je kind en moedig hem aan.
Geef aan dat het zeker niet de schuld is van je zoon/dochter dat hij/zij gepest wordt.
4 Geef hem kansen om zelf knopen door te hakken en zijn verantwoordelijkheid te nemen.
Ben je bijlesdocent en kaart het kind het probleem aan bij jou?
Het is niet verwonderlijk dat de student zijn hart bij je lucht. Jullie bouwen tijdens de persoonlijke begeleiding namelijk een vertrouwensband op. Kinderen die gepest worden hebben minder zelfvertrouwen en behalen soms slechtere schoolresultaten. Het is ook mogelijk dat kinderen uitvallen of veranderen van school. Dan hebben ze extra ondersteuning nodig om de gemiste lessen in te halen.
Als bijlesdocent kan je daarbij helpen. Niet alleen ondersteun je de student vakinhoudelijk, je hebt daarbij ook oog voor zijn zelfvertrouwen. Het zelfvertrouwen is bij een kind dat gepest wordt vaak zoek, hoewel het juist nodig is om pesten te overwinnen.
Tips voor de bijlesdocent
- Zorg ervoor dat het kind de school bij jou achter zich kan laten en focus louter op de inhoud van de vakken.
- Moedig de student aan om sociale media naast zich neer te leggen. Jongeren zijn gevoelig aan sociale media en reclame. Maak duidelijk dat hij foto's en likes kritisch moet bekijken. Het echte leven is zoveel meer dan een Instagrammable lunch en de perfecte selfie.
- Geef de student voldoende oprechte complimenten. Als de student ze aanvaardt, zal hij zich hopelijk al wat beter voelen. Probeer z'n sterktes te verwerken in de les. Is de student erg creatief? Maak eens een over the top schema van de les.
- Rond de bijles positief af. Laat de student een aantal dingen opschrijven die goed gingen en kijk samen naar z'n evolutie.
- Reik de student voldoende hulp aan, maar dring jezelf ook niet op. Leg de lat niet te hoog en spoor de student aan hetzelfde te doen. Wees open, realistisch en eerlijk tegenover de student. Leerdoelen die je opstelt zijn ambitieus, maar realistisch!
Vraag of je het met de ouders kan bespreken zodat zij op de hoogte zijn en verdere stappen kunnen ondernemen. Wil het kind helemaal niet dat de ouders betrokken worden, bekijk dan samen waar hij terecht kan met vragen en problemen. Je kan Awel gratis en anoniem bellen op het nummer 102 of je kan online chatten met de hulpverleners. Awel is de vroegere kinderen-en jongerentelefoon.
Zijn jullie op zoek naar een bijlesdocent omdat je zoon of dochter slechtere resultaten behaalt door zo'n situatie? We helpen je graag op weg met een ervaren studiebegeleider.
Laat hieronder je gegevens achter en blijf zo op de hoogte van onze nieuwste artikels! Je ontvangt verder geen reclame of andere e-mails.
