Als of dan? 🤔 De als-of-dan-regel kort uitgelegd

Veel mensen twijfelen al eens: is het nu meer dan of meer als? Beter dan of als? Vooral foutjes als “hij is groter als mij” komen in de spreektaal vaak voor. Het lijkt misschien ingewikkeld om te weten of je als of dan moet gebruiken, maar gelukkig is er een simpele als-of-dan-regel die je helpt om altijd het juiste woord te kiezen. We leggen het hier kort uit voor je!

👉 Bij ongelijkheid gebruik je dan

Gebruik ‘dan’ wanneer er sprake is van verschil of ongelijkheid. Het ene is dus meer: groter, kouder, spannender, enzovoort, dan het andere.

Herinner je je wat een vergrotende trap is? De vergrotende trap (ook wel comparatief genoemd) is een vorm van een bijvoeglijk naamwoord of bijwoord die wordt gebruikt om twee zaken met elkaar te vergelijken. In het Nederlands maak je de vergrotende trap meestal door "-er" aan het bijvoeglijk naamwoord toe te voegen: groener, kleiner, sterker, goedkoper,

Een vergrotende trap drukt dus altijd een ongelijkheid uit, en wordt altijd gevolgd door ‘dan’.

• In Nederland is het kouder in de winter dan in Zuid-Frankrijk.
• De winter duurt hier langer dan ik zou willen.
• Het strand is drukker in de zomer dan in de winter.
• Deze zomer is heter dan vorig jaar.
• Winterkleding isoleert meer dan zomerkleding.

Daarnaast gebruik je ‘dan’ na ander, andere(n) of anders:

• Zomerfruit smaakt heel anders dan wintergroenten.
• Dit jaar willen we een andere vakantie dan vorig jaar.

👉 Bij gelijkheid gebruik je als

Gebruik ‘als’ wanneer je zegt dat twee dingen gelijk zijn. Je vergelijkt dan iets met iets anders dat even groot, even warm of even koud is.

Ook hiervoor zijn er woorden die je kan herkennen, namelijk: even, (net) zo, evenveel, zoveel, hetzelfde en dezelfde. Hierna gebruiken we altijd ‘als’.

• In Spanje is het in de zomer net zo warm als in Italië.
• De temperatuur vandaag is even hoog als gisteren.
• Mijn liefde voor ijsjes is even groot als mijn haat voor sneeuwscheppen.
• Welk ijsje wil je eten? Hetzelfde als dat van gisteren!

Schema voor als of dan

Onderstaand schema komt uit het juninummer 2022 van tijdschrift Onze Taal.

Enkele veelgestelde vragen met als of dan

Meer dan of meer als?

‘Meer’ impliceert een ongelijkheid en is de vergrotende trap van ‘veel’. Daarom is het ‘meer dan’, niet ‘meer als’.

Beter dan of als?

’Beter’ duidt op een ongelijkheid en is de vergrotende trap van ‘goed’. Daarom gebruik je ‘beter dan’ en niet ‘beter als’

Groter dan of als?

Ook hier geldt: ‘groter’ toont een ongelijkheid aan, en is de vergrotende trap van ‘groot’. Daarom is het ‘groter dan’, niet ‘groter als.

Hetzelfde als of dan?

Hier zien we een gelijkheid. Daarom is het ‘hetzelfde als’, niet ‘hetzelfde dan’.

Zo, vanaf nu ben jij voortaan net iets beter in grammatica dan de gemiddelde vakantieganger! 😉 Heb jij soms problemen met als of dan of andere zaken van Nederlands? Je kan altijd terecht bij BijlesHuis voor 1-op-1 bijles Nederlands met een ervaren docent. Vraag vrijblijvend wie in jouw buurt beschikbaar is!

BijlesHuis - Vind de perfecte lesgever

Op zoek naar de beste 1-op-1 bijles? BijlesHuis biedt bijles voor elk vak en elk niveau. Vind vandaag nog de lesgever die bij jou past!

bijleshuis.be

Ontvang je graag elke maand onze nieuwste artikels in je mailbox, zonder spam? Schrijf je in voor onze newsletter!