Leren leren is een van de belangrijkste vaardigheden om zelfstandig leerstof te kunnen verwerken en goede resultaten te behalen. Een groot onderdeel daarvan is een planning opstellen die voor jou werkt. Stel je je taken uit tot het laatste moment of weet je nooit hoe je precies begint aan die hoop leerstof voor een grote toets? In onderstaand artikel geven we jou concrete tips om te plannen voor toetsen en taken.
Agenda vs. planning
Eerst en vooral maken we een onderscheid tussen je agenda en je planning. Een agenda dient om het opgegeven huiswerk en de toetsen te noteren. Dat doe je meestal op school tijdens de les met je leerkracht. Sommige leerkrachten plaatsen taken of toetsen echter op Smartschool, of misschien ben je enkele dagen afwezig wegens ziekte. Let erop dat je telkens correct opschrijft wanneer de taak of toets gepland is, en wat precies gedaan moet worden.
Tips:
- Noteer alles op dezelfde manier: een afkorting van het vak, gevolgd door een dubbele punt. Dan de precieze taak, het hoofdstuk en de pagina’s. Bijvoorbeeld: ‘FR: toets HS 3, p. 45-63’ ‘WISK: taak meetkunde extra blad’.
- Markeer toetsen in een andere kleur, zo zie je in een oogopslag wanneer je overhoord wordt.
Een planning daarentegen dient om in te plannen wanneer je het gegeven huiswerk zal maken, en wanneer je welk deel van de leerstof gaat leren. Hij geeft je zicht op je persoonlijke daginvulling en welke tijdstippen geschikt zijn om te besteden aan huiswerk en studeren. Een planning creëert overzicht door structuur, en rust in je hoofd omdat jij controle hebt over de tijd. Daarnaast verhoogt ze jouw discipline als jij een uitsteller bent, én geeft hij aan of de balans ontspanning-schoolwerk goed zit. Zowel agenda als planning zijn onmisbaar!
Een weekplanning opstellen
Voor een weekplanning zijn er meerdere mogelijkheden. Je kan een eenvoudige template maken op excel en telkens uitprinten, zoals in onderstaande afbeelding. Of je koopt een agenda, of werkt met jouw schoolagenda en vult aan met een schrift. Wat het beste werkt voor jou! Het belangrijkste is dat je een overzicht hebt van alle dagen, en daarin ook alle uren.
Dan ga je invullen op welke momenten je niet beschikbaar bent. School, vaste hobbies, een studentenjob, etenstijd,… Ook ontspanning die niet op vaste momenten plaatsvindt, noteer je daarin: een cinema-avond, wat drinken met vrienden, een familiefeest,...
Dit doe je elke week opnieuw, aangezien je elke week ook andere dingen te doen hebt. Vergeet ook zeker de zaterdag en zondag niet op te nemen in je planning. Daarin heb je meer tijd. Met een weekplanning zie je duidelijk welke momenten je die week beschikbaar bent voor schoolwerk. Op onderstaand voorbeeld staan die momenten in het groen aangeduid.
Je taken en toetsen inplannen
Maak een to-do lijstje van je taken. Dat is zowel doe-werk (huiswerk maken, opstel schrijven, zwemgerief klaarleggen, mapjes in orde brengen…) als leer-werk voor je toetsen. Doewerk is even belangrijk als leerwerk: het helpt je de leerstof verwerken, en telt soms mee voor je eindresultaat. Gebruik hiervoor zeker Smartschool om een volledig overzicht te hebben van je deadlines.
Kijk per toets en taak hoeveel dagen tijd je hebt. Maak een inschatting of je de taak in één keer doet, of het verdeelt in kleinere taakjes. Sowieso is het een goed idee om grote taken over verschillende dagen te spreiden. Zo kom je niet in tijdsnood en krijg je een groter gevoel van voldoening als je elke kleine taak afwerkt. Een spreekbeurt wordt dan bijvoorbeeld informatie opzoeken (1u), structuur vaststellen (30 minuten), de tekst uitschrijven (1 uur), afbeeldingen zoeken (15 minuten) en de presentatie maken en inoefenen (2 uur in totaal).
Tips voor een toets:
- Voor een toets begin je best ongeveer 5 dagen op voorhand. Je begint door de leerstof te lezen en samen te vatten. Zo wordt de tijd die je inplant om uit het hoofd te leren al ingekort want je hebt een hoofdstuk van 10 pagina’s ingekort naar 2.
- Wissel leermomenten af met doemomenten en overhoormomenten. Je kan oefeningen maken om de theorie toe te passen of iemand vragen om je te overhoren. Ook zelf de leerstof opzeggen helpt je beter te onthouden.
- De dag vooraf dient om te herhalen.
Stel de prioriteit van je taken vast. Sommige taken moeten dringender af dan andere, maar andere taken zijn misschien belangrijker. Om in te schatten wat je prioriteit geeft, kan je gebruik maken van Eisenhowers model. Stel op basis daarvan de volgorde van je taken vast.
Hou bij het plannen volgende tips in het achterhoofd:
- Wissel doewerk en leerwerk af
- Moeilijke starters beginnen met eenvoudigere en leukere taken en bouwen op naar moeilijkere taken. Makkelijke starters / leerlingen met een lager concentratievermogen doen best het omgekeerde.
- Hou ontspanning in de gaten. De ideale afwisseling is anders voor iedereen, maar als vuistregel nemen we 40-50 min studeren en 10 minuten pauze. Een pauze is slechts effectief als je beweegt en uit de studieruimte gaat. Op een beeldscherm kijken is géén goede pauze, maar als je graag je smartphone gebruikt kan je de Pomodoro-app installeren. Die helpt je met afwisselende studiemomenten en pauzes te plannen.
- Bouw marge in je planning. Er zijn altijd extra taken vanuit school, afleiding en onverwachte activiteiten. Een planning staat niet in steen gebeiteld, maar dient om flexibel mee om te gaan. Achterop raken werkt demotiverend. Zorg daarom voor vrije momenten in de planning.
- Als je het gepland hebt: markeer het huiswerk in je agenda! Zo zie je in de agenda welke taken nog moeten gepland worden. Is alles gemarkeerd? Stop je agenda weg, die heb je niet meer nodig.
Na het toepassen van deze tips heb je bijvoorbeeld een planning als deze:
Supertip: Vink tijdens je schoolwerk telkens af wat je gedaan hebt! Dat geeft een goed gevoel van voldoening en je voelt je meteen letterlijk een stapje dichterbij het volbrengen van je taken.
Reflecteren, wie zijn best doet kan het leren
Een cruciaal deel bij plannen is terugkijken op hoe je het gedaan hebt en wat beter kan in de toekomst. Heb je voldoende tijd gepland voor die taak of liep het uit? Hoe kan je dat vermijden de volgende keer? Hoe heb je de taak gemaakt? Wat ging goed en doe je de volgende keer hetzelfde? Hoe kan je het bij een volgende soortgelijke taak beter doen?
Reflecteren geeft inzicht in je persoonlijke leerproces. Zo merk je vanzelf wat werkt voor jou en kan je telkens bijsturen voor de volgende keer. De tijd inschatten die je telkens nodig denkt te hebben voor een taak helpt je om efficiënter aan het werk te gaan. Het is misschien tijdrovend in het begin, maar na een tijdje word je er steeds beter in.
Je kan je eigen planning maken via deze sjabloons. Succes!
Lukt het niet op je eentje je aan je planning te houden, of vind je de studiemethode niet die voor jou werkt? De ervaren studiebegeleiders van BijlesHuis helpen je graag met begeleiding op maat!
Laat hieronder je gegevens achter en blijf zo op de hoogte van onze nieuwste artikels! Je ontvangt verder geen reclame of andere e-mails.
