written by
Jill R.

Hoe weet je of je hoogbegaafd bent?

Rondom studeren 6 min read

Heb jij een vermoeden dat jij hoogbegaafd bent? Wat zijn de meest voorkomende kenmerken van hoogbegaafdheid en is een online IQ-test te vertrouwen? Hoogbegaafdheid bestaat in diverse varianten en is niet altijd even makkelijk te herkennen. Zo’n 2 à 3 procent van de Vlamingen is hoogbegaafd. Maar hoe weet je nu of je hoogbegaafd bent? Wij leggen graag aan jou uit wat hoogbegaafdheid is, hoe je het herkent en hoe je hier het beste mee omgaat.

hoogbegaafd, hoogbegaafdheid, hoe weet je of je hoogbegaafd bent? ben ik hoogbegaafd?

Wat is hoogbegaafdheid?

Hoogbegaafdheid is een verzamelwoord voor enkele persoonskenmerken die maken dat iemand anders denkt en handelt dan de mensen rondom hem of haar. Als je hoogbegaafd bent dan ben je in het bezit van uitzonderlijke vaardigheden. Deze vaardigheden zijn verdeeld over intellectuele, creatieve of artistieke prestaties. Hoogbegaafden denken niet alleen anders en sneller, ze voelen zich ook anders dan hun leeftijdsgenoten. Hoogbegaafdheid is dus veel meer dan slim zijn en goed kunnen onthouden.

Het is belangrijk om hoogbegaafdheid snel te ontdekken. Intelligentie bij hoogbegaafden komt namelijk beter tot ontwikkeling wanneer ze leven in een omgeving waar zij emotioneel en cognitief worden gestimuleerd. De sociale omgeving speelt dus een belangrijke rol.

Hoogbegaafdheid herkennen

Het herkennen van hoogbegaafdheid bij zowel kinderen als volwassenen kan een uitdaging zijn. Hoogbegaafdheid wordt op verschillende manieren geuit en herkend.

IQ-test

De gebruikelijkste manier om te weten of je hoogbegaafd bent, is door middel van een IQ-test. IQ is een afkorting van intelligentie quotiënt​​​​​​​​. Een IQ-test is een meting van je intelligentie en de score wordt uitgedrukt in een getal. Een IQ-score van 130 of hoger wordt beschouwd als hoogbegaafd, wat ongeveer twee standaarddeviaties boven het gemiddelde is.

Wil jij een IQ-test afnemen? Vertrouw dan niet zomaar elke online test. Niet iedereen beschikt over de juiste kennis om zomaar een test af te nemen. Vaak zijn online testen ook te kort om een juist resultaat te genereren. Naast de test zelf, worden ook jouw houding en gedrag tijdens de test geobserveerd. Online is dit dus opnieuw onmogelijk. Neem jouw IQ-test professioneel af in een van onderstaande testcentra:

  • Centrum Voor Begaafdheidsonderzoek (CBO)
  • Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB)
  • Privépraktijken van psychologen, psychiaters en psychotherapeuten
  • Centra voor ontwikkelingsstoornissen (COS)
  • Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG)

Hoogbegaafd is niet hetzelfde als meerbegaafd

Tussen de “normaal begaafden” en hoogbegaafden zit een iets minder bekende groep: de meerbegaafden. Meerbegaafden hebben een hogere intelligentie dan de gemiddelde samenleving, maar niet hoog genoeg om hoogbegaafd te zijn. Je valt onder de groep meerbegaafden als jouw IQ-score tussen de 120 en 129 ligt. Hoogbegaafdheid start vanaf een IQ-score van 130. Het grootste verschil tussen hoogbegaafdheid en meerbegaafdheid ligt in de intensiteit van het ervaren en uiten van emoties, het opnemen van informatie en het doen van dingen.

hoogbegaafdheid, meerbegaafdheid, ben ik hoogbegaafd?, hoe weet je of je hoogbegaafd bent?, IQ-test, IQ-score

Toch zegt de uitslag van een IQ-test niet alles. Soms scoort een hoogbegaafde zelfs lager omdat hij/zij langue toode test niet interessant vindt of omdat de vragen te makkelijk zijn. Daarom is het essentieel om verder te kijken dan IQ-scores en rekening te houden met andere factoren die kunnen wijzen op hoogbegaafdheid.

Kenmerken van hoogbegaafdheid

Hoogbegaafde personen kunnen een breed scala aan kenmerken vertonen. Er zijn echter enkele veel voorkomende tekenen die kunnen wijzen op hoogbegaafdheid. Hier zijn tekenen waarop je kan letten:

  • Uitzonderlijke probleemoplossende vaardigheden
  • Gevorderde woordenschat en taalvaardigheid
  • Vroege en enthousiaste lezers
  • Hoge mate van nieuwsgierigheid en creativiteit
  • Sterk geheugen
  • Goed observatievermogen
  • Snel kunnen leren en complexe concepten gemakkelijk begrijpen
  • Zelfstandig kunnen werken en initiatief nemen
  • Uitstekend vermogen tot redeneren en kritisch denken
  • Hoge niveaus van gevoeligheid en emotionele intensiteit

Vaak wordt aangenomen dat hoogbegaafde personen altijd uitzonderlijk goed presteren. Maar dit is zeker niet het geval. Veel hoogbegaafden presteren net onder hun niveau. Regelmatig wordt de hoogbegaafdheid ook daarom niet (h)erkend.

Nadelen hoogbegaafdheid

Hoogbegaafdheid brengt helaas ook minder leuke kanten met zich mee. Zo zijn hoogbegaafde mensen snel overprikkeld, onderprikkeld of vervelen ze zich heel snel. Andere nadelen voor hoogbegaafden zijn:

  • mensen begrijpen je niet altijd
  • overstromen van gedachtes en ideeën
  • minder aansluiting vinden bij anderen
  • stress en/of slaapproblemen
  • gevoel van eenzaamheid
  • meer kans op het krijgen van een depressie

Omgaan met hoogbegaafdheid

Hoogbegaafden hebben passende steun, onderwijsmogelijkheden en werkomstandigheden nodig om hun volledige potentieel te bereiken.

Intellectuele stimulatie: Een uitdagende en stimulerende omgeving is enorm belangrijk voor hoogbegaafden om verveling tegen te gaan en hun maximale potentieel te bereiken. Hoogbegaafde volwassenen moeten deze intellectuele uitdagingen gaan opzoeken in het werkveld of in hun hobby’s. Bij hoogbegaafde kinderen moeten ouders, opvoeders en (bij)lesgevers mogelijkheden bieden om nieuwe dingen te leren, hun interesses te verkennen en hun vaardigheden te ontwikkelen.

Ben jij bijlesdocent bij BijlesHuis? Lees hier hoe je hoogbegaafde studenten herkent en begeleidt.

Creativiteit: Hoogbegaafde mensen vertonen vaak een uitzonderlijke vorm van creativiteit. Deze creativiteit kan geuit worden in de vorm van kunst, muziek, humor en je denk- en zienswijze. Hoe creatiever de hoogbegaafde persoon is, hoe groter de kans is dat hij of zij tegen onbegrip aanloopt. Het is daarom belangrijk dat de hoogbegaafde op zoek gaat naar een omgeving met gelijkgestemden die zijn of haar ideeën begrijpen en steunen. Laat als hoogbegaafde deze creativiteit zeker niet los! Je kan namelijk dingen in een ander daglicht zien en daarmee losbreken van het oude. Ga dus op zoek naar een manier waarmee jij je creativiteit kwijt kan en verbaas iedereen!

Sociale interactie: Vaak voelen hoogbegaafden zich eenzaam en hebben ze een gevoel van niet begrepen te worden. Daardoor kunnen ze moeite hebben om aansluiting te vinden bij hun leeftijdsgenoten. Hier is de zoektocht naar gelijkgestemden opnieuw belangrijk om betekenisvolle relaties op te bouwen. Er zijn genoeg mensen die hen wel begrijpen!

Zelfonderzoek: Ben jij hoogbegaafd? Investeer dan tijd en energie in het proces van zelfonderzoek. Hoe beter jij jezelf kent, hoe beter je kan omgaan met je hoogbegaafdheid en hoe beter je weet wat je wilt op vlak van werk, relaties en uitdagingen. Door jezelf te kennen en je leven daarop in te richten, is het risico op burn-outs, bore-outs en overprikkeling ook een stuk kleiner!

Professionele ondersteuning: Advies inwinnen bij psychologen, onderwijsspecialisten en deskundigen op het gebied van hoogbegaafdheid levert vaak waardevolle inzichten op. Zij helpen hoogbegaafden ook verder met hun zelfonderzoek en ondersteunen hen waar nodig.

Conclusie

Hoogbegaafde personen zijn in het bezit van uitzonderlijke vaardigheden en beleven bijna alles intenser. Hoogbegaafdheid herken je niet alleen aan een hoge IQ-score (130+) maar ook andere kenmerken, zoals een sterk observatievermogen, wijzen op hoogbegaafdheid. Als hoogbegaafd persoon is het belangrijk om te weten hoe jij het hoogbegaafd zijn ervaart en hoe jij hier het beste mee om kan gaan. Investeer tijd in zelfonderzoek en daag jezelf uit waar je kan. Laat je creativiteit los en ga op zoek naar gelijkgestemden om je begrepen te voelen.

Ben je op zoek naar extra intellectuele uitdaging of bijles voor jezelf of je kind? Doe vrijblijvend een aanvraag bij BijlesHuis.

Laat hieronder je gegevens achter en blijf zo op de hoogte van onze nieuwste artikels! Je ontvangt verder geen reclame of andere e-mails.

Bronnen

  • Balans, vereniging voor ouders. (2022, 1 augustus). Wat is hoogbegaafdheid? - Balans, vereniging voor ouders. https://balansdigitaal.nl/kennisbank/ontwikkelingsproblemen/welke-ontwikkelingsproblemen-zijn-er/wat-is-hoogbegaafdheid/
  • Wat is het en wat is het niet? (2021, 27 mei). Exentra. https://www.exentra.be/wat-is-het-en-wat-is-het-niet/
  • Psyned. (2023, 14 februari). Hoogbegaafdheid | wat moet je weten? | Psyned. https://www.psyned.nl/hoogbegaafdheid/
  • People, A. &. G. (2021, 23 november). Ben ik hoogbegaafd? Alles over Hoogbegaafdheid- Gifted People. Gifted People. https://giftedpeople.eu/ben-ik-hoogbegaafd/#:~:text=Vanaf%20welk%20iq%20ben%20je,samenleving%20bezit%20een%20bovengemiddelde%20intelligentie.
  • Hoogbegaafd-Home. (z.d.). http://www.hoogbegaafdvlaanderen.be/index.html
hoogbegaafdheid bijles hoogbegaafdheid herkennen IQ-test
Updates ontvangen met didactische inzichten?
Sign up for our newsletter