L’article partitif, ofwel het delend lidwoord, gebruik je in het Frans om niet-telbare hoeveelheden uit te drukken. Dat is niet zo makkelijk omdat ‘niet-telbare hoeveelheden’ nogal vaag klinkt. In dit artikel leggen we het gebruik van l’article partitif uit aan de hand van... TAART en typisch Franse desserts! Bekijk ook zeker onderstaande video voor extra uitleg.
Gebruik van l’article partitif
L’article partitif gebruik je in heel specifieke situaties, namelijk wanneer je de exacte hoeveelheid niet kent: niet-telbare hoeveelheden. Je kan het helaas niet echt in het Nederlands vertalen, maar je zou het wel kunnen interpreteren als ‘wat, een beetje’. Aangezien er geen Nederlands equivalent is, is het moeilijk om te weten wanneer je een delend lidwoord moet gebruiken. Samengevat wordt l’article partitif vaak gebruikt bij voeding, drank en ingrediënten die ontelbaar zijn. Bijvoorbeeld: ‘Je mange toujours du beurre.’ Die zin vertaal je als ‘Ik eet altijd boter’.
Een ander voorbeeld: ‘Ik eet 1 stuk taart’ vs. ‘Ik eet taart’.
In de eerste zin weet je exact hoeveel taart je eet. Als die zin vertaalt naar het Frans, gebruik je dus geen article partitif: ‘Je mange une part de gâteau.’
In de tweede zin zeg je niet hoeveel taart je eet. Als je die zin vertaalt, gebruik je dus wel l’article partitif: ‘Je mange du gâteau.’
De verschillende vormen van l’article partitif: du, de la, de l’, des
Dat voorbeeldzinnetje brengt ons bij de verschillende vormen die een delend lidwoord in het Frans heeft. Er zijn 4 basisvormen: du, de la, de l’, des. Welke vorm je gebruikt, hangt af van het zelfstandig naamwoord waar het bijhoort. Is dat mannelijk, vrouwelijk? Enkelvoud, meervoud? Of begint het met een voyelle (klinker) of een zachte ‘h’?
In de zin ‘Je mange du gâteau.’ gebruik je l’article partitif ‘du’ omdat het hoort bij het zelfstandig naamwoord ‘gâteau’, dat mannelijk enkelvoud is.
L’article partitif ‘de la’ gebruik je als het voor een zelfstandig naamwoord staat dat vrouwelijk enkelvoud is, zoals: ‘Ma soeur mange de la tarte normande aux abricots.’ De la is nodig omdat ‘tarte’ vrouwelijk enkelvoud is (‘une tarte’).
Wanneer het zelfstandig naamwoord begint met een klinker maakt het niet uit of het zelfstandig naamwoord mannelijk of vrouwelijk is, omdat je in beide gevallen de l’ gebruikt. Je zegt dus niet ‘Je mange du éclair.’ Wel: ‘Je mange de l’éclair.’ omdat ‘éclair’ begint met een klinker. (Echte Fransen zeggen natuurlijk ‘Je mange un éclair’ als ze een volledige eten en geen stukje).
Staat het zelfstandig naamwoord in het meervoud, dan gebruik je des. Bijvoorbeeld als je meer dan 1 pannenkoek zal bakken, maar je weet nog niet exact hoeveel:‘Je fais des crêpes.’
In een ontkennende zin: de of d’...
De vormen die we hierboven bespraken, zijn de basisvormen. Als een van die vier vormen in een ontkennende zin staan met ne...pas bijvoorbeeld (la négation), gebruik je altijd de of d’ in plaats van du, de la, de l’ of des.
Enkele voorbeeldzinnen met hun foute versie naast:
...behalve in een ontkennende zin met être!
In een ontkennende zin met het werkwoord être, gebruik je de vormen de of d’ niet maar de basisvormen du, de la, de l’ en des.
Andere gevallen waarin je GEEN article partitif gebruikt
1. Wanneer de zin een exacte hoeveelheid uitdrukt, gebruik je geen article partitif omdat het enkel gebruikt kan worden als je de hoeveelheid niet kan tellen.
Bijvoorbeeld: ‘Je mange trois crêpes Suzette.’ Je kan niet zeggen ‘Je mange trois des crêpes Suzette.’
2. Na les expressions de quantité als ‘un kilo de’, ‘un tas de’ (= veel, een hoop), ‘beaucoup de’, ‘assez de’... Aangezien dat vaste uitdrukkingen zijn die al eindigen met de, voeg je meteen het zelfstandig naamwoord toe, zonder l’article partitif: ‘J’ai mangé un kilo de macarons et maintenant je suis malade !’ ‘J’ai mangé un kilo de des macarons’ ziet er een beetje gek uit. Dat is dus een foutieve vorm.
Eigenlijk komt het neer op de basisregel: l’article partitif wordt enkel gebruikt als de hoeveelheid niet specifiek is, als je niet echt weet hoeveel taart iemand eet bijvoorbeeld, of hoeveel pannenkoeken grootmoeder heeft gebakken.
Extra voorbeeldzinnen:
- Grand-mère a fait beaucoup de crêpes.
- Hier, ma sœur a mangé un tas de millefeuilles.
- J’ai acheté assez de croissants pour célébrer mon anniversaire en classe.
3. Geen article partitif na een werkwoord van waardering: aimer, détester, adorer, préférer...Na een verbe d’appréciation gebruik je een gewoon bepaald lidwoord: le, la, l’, les in plaats van l’article partitif. Zeg ‘J’aime le gâteau’ en niet ‘J’aime du gâteau.’
Extra voorbeeldzinnen:
- Moi, j’aime les millefeuilles, mais mon frère préfère les cannelés bordelais.
- Je déteste les macarons au citron.
- J’adore les gâteaux au chocolat de grand-mère.
Ziezo, dat is de theorie en uitleg van l’article partitif in een notendop! Begrijp je het gebruik van l’article partitif al beter en wil je meer oefeningen maken zodat je goed voorbereid bent voor je examen of toets? Neem dan hier een kijkje voor online oefeningen op l’article partitif. Heb je meer uitleg nodig van een ervaren lesgever, die de tijd neemt om samen de oefeningen te maken en uit te leggen? Vraag dan om bijles Frans aan huis met een vakdocent!
Word je graag op de hoogte gehouden van onze nieuwste artikels om bij te leren? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief! No worries, je krijgt geen reclame toegestuurd.
