VR of Virtual Reality is overal. VR-simulators schieten als paddenstoelen uit de grond, de Vlaamse regering investeert €375 000 in virtueel sporten en ook de medewerkers van BijlesHuis speelden onlangs een VR-game als teambuilding. Ziekenhuizen gebruiken VR om de kinderkamers op te fleuren, keukenwinkels om het kiezen van de perfecte keuken te vereenvoudigen, toeristische trekpleisters in Rome om te tonen hoe een tempel er vroeger uitzag.... Virtual Reality is duidelijk booming business. Maar is het evenzeer pedagogisch verantwoord, nuttig en realistisch in de klas?
AR, BR, CR,…
Er zijn heel wat termen gerelateerd aan Virtual Reality. Gelukkig is het geen volledig alfabet. We zetten alle afkortingen uit de avontuurlijke wereld van VR op een rij.
AR of Augmented reality wordt letterlijk vertaald als ‘toegevoegde realiteit'. Het gaat dus over een live beeld van de werkelijkheid waaraan de computer elementen toevoegt. Je hebt geen VR-bril nodig. Een goed voorbeeld is het populaire spel Pokémon Go, waarbij de computer beelden van pokémon toevoegt aan de echte beelden van je camera. Je lijkt dus écht Pokémon te vangen in jouw buurt.
MR of Mixed reality betekent ‘gemengde werkelijkheid’. Met behulp van brillen, beamers en geluiden construeer je een quasi echte wereld. Net als bij AR worden virtuele details toegevoegd. MR wordt vaak gebruikt voor beroepsgerichte trainingen. Denk maar aan een vliegsimulatie tijdens de pilotenopleiding.
VR of Virtual reality is een schijnwereld waarin een persoon zich met verschillende zintuigen in een andere wereld begeeft. Er is geen link meer met de echte wereld. Een voorbeeld is een escape room waarbij je door de VR-bril alles levensecht beleeft.
XR of Extended reality is de verzamelnaam van AR, MR en VR. De werkelijkheid wordt uitgebreid. Er is namelijk een extra dimensie toegevoegd aan je ervaring.
We gieten alles in een schema:
Ook leuk om mee te leren?
Het klinkt als niets meer dan een leuke bezigheid: vechten tegen virtuele monsters in een buitengewone wereld en Pokémon vangen in hartje Gent. Vergis je niet! VR heeft enkele educatieve sterktes.
De educatieve kenmerken
Het onderzoek staat nog in z'n kinderschoenen maar de Universiteit Leiden heeft een VR learning lab waar ze de effecten en mogelijkheden van VR in het onderwijs onderzoekt. In Vlaanderen trokken laatstejaarsstudenten van de Thomas More lerarenopleiding met een doos vol VR-brillen naar de klas. De tip die wij onthouden? Gebruik Virtual Reality niet langer dan 10 minuten.
1 Beter onthouden
Uit Nederlands onderzoek van de NRO blijkt dat de lesstof beter blijft hangen als je VR gebruikt. Bovendien helpt ervaringsgericht leren om de lesstof langer te onthouden. Door af te dalen in de verschillende aardlagen onthouden studenten de termen en beelden beter en langer. Want wees eerlijk, wie kent de aardlagen en diverse steensoorten nog door ze als een papegaai uit het hoofd te leren?
2 Empathisch en preventief
The New York Times liet z'n lezers live rondlopen in een vluchtelingenkamp, door de ogen van een kind. Uit het project blijkt dat deelnemers zich achteraf empathischer opstellen. Door de situatie te ervaren, kunnen ze zich beter inleven. Bovendien heeft VR ook een preventief effect. Door simulatie van een treinaanrijding, probeert Infrabel het aantal spoorlopers drastisch te doen dalen.
3 Motiveren
Vind je het als leerkracht soms moeilijk om je leerlingen warm te maken voor droge theorie? Dankzij VR wordt de les interactiever en afwisselender. VR mag nooit een vervanging van de les zijn, wel een aanvulling of discussiepunt.
Hoe VR je in reality?
Onze bijlesdocent Bart staat voor de klas. Hij geeft aardrijkskunde aan de derde graad: "Op onze school gebruiken de leerlingen in de aardrijkskundeles mobiele toestellen om zelfstandig leerstofgehelen te verwerken. Daar is natuurlijk visuele en interactieve content voor nodig. De vakgroep aardrijkskunde op onze school ontwerpt eigen Augmented Reality waar geen app voor nodig is. Leerlingen hebben enkel een browser en een camera nodig. Het kan de camera van een iPad zijn maar een gewone USB-webcam werkt even goed. Augmented Reality is niet alleen leuk, het laat ook toe om landschappen te analyseren, of om planeten te sorteren in kleine en grote planeten."
Ben je nieuwsgierig naar de mogelijkheden van VR in jouw les?
5 fantastische ideeën voor VR in de klas
1 Een rondleiding door een historische site
Google Expedities is een uitgebreide app waarmee je eenvoudig de wereld rondreist. Zet je VR-bril op, kies wat je wil ontdekken en laat je levensecht rondleiden in Buckingham Palace. Sla twee vliegen in één klap: wat dacht je van een Engelstalige rondleiding door het Romeinse Rijk of een Franse tour in Parijs anno 1920?
2 Verkeerspreventie
Een kind staat in de dode hoek van een vrachtwagen en ervaart met eigen ogen hoe het aangereden wordt. Het is mogelijk met de app VRkeer, die speciaal ontwikkeld werd voor jonge kinderen om een beter inzicht in het verkeer te krijgen.
3 Ontwerpen
Toekomstige architecten kunnen met behulp van AutoCad door hun ontwerpen wandelen.
4 Ontleden
Met Creator AVR kan je werkelijk alles ontleden en letterlijk in het voorwerp afdalen. Wat zit er in een banaan? Hoe ziet een hart eruit? Waaruit bestaat een micro-organisme? Onze lievelingsserie 'Er was eens... het leven' in het echt!
5 Spannende proeven
Een chemieles met gevaarlijke proeven vinden je leerlingen heel cool. Maar wat als zo’n proef mislukt? Je kiest beter voor een veilige optie met VR. Met MEL Chemistry kan je zelf gassen opwarmen of sneeuw maken.
V-pas op
Virtual Reality integreren in de les resulteert niet automatisch in leren. De docent is nodig om de leerstof te kaderen. VR kan wel een aanvulling zijn op het lerarentekort. Het onderwijs is nu eenmaal in volle evolutie. "Sommige leerkrachten zien de technologie als niets meer dan een alternatieve manier om dezelfde kennis over te brengen. Ze kopiëren hun traditionele manier van lesgeven gewoon naar VR", aldus VR-onderzoeker Carl Boel (Thomas More Hogeschool Mechelen). "Zo werkt het niet. VR is in het onderwijs alleen relevant als je er dingen mee doet die je op geen enkele andere manier kan aanreiken."
De motivatie die je krijgt door VR is van korte duur. Studenten zijn geïnteresseerd door het nieuwe, niet door de lesinhoud. Wanneer het nieuwe eraf is, valt ook de motivatie weg. Langs de andere kant is een verkeerd gebruik overdonderend voor jongere leerlingen. Zorg dat er geen overload aan informatie is.
Wil je zelf aan de slag?
1 Koop een VR-bil
Akkoord, iedere leerling voorzien van een VR-bril wordt een duur grapje maar je kan het ook budgettair aanpakken. Laat je leerlingen een app downloaden op hun smartphone en schaf een kartonnen versie aan.
2 Download enkele apps
Niet iedere leraar is even technisch als onze bijlesdocent Bart. Je eigen materiaal ontwikkelen is geen must. Ga aan de slag met gebruiksvriendelijke apps als Google Expedities, Creator ARV of VRkeer.
3 Laat je inspireren
Zoals je hierboven las, neemt VR geen les over. Denk goed na op welke manier je de de software inzet. Misschien kan je een volledige les rond VR bouwen en samen met je leerlingen discussiëren over de mogelijkheden. Zo heb je meteen meer inspiratie!
Ben jij een gemotiveerde docent met een passie voor onderwijs? Dan bieden we jou graag een fijne en flexibele bijbaan aan als bijlesdocent! Meer info vind je hier.
Laat hieronder je gegevens achter en blijf zo op de hoogte van onze nieuwste artikels. Je ontvangt verder geen reclame of andere e-mails.
