Taal speelt een centrale rol in het onderwijs, ook buiten het klaslokaal. Zeker in een land als België, waar veel leerlingen uit meertalige gezinnen komen, kan de communicatie tussen school en ouders onder druk komen te staan. Niet alle ouders begrijpen of spreken voldoende Nederlands om actief deel te nemen aan oudercontacten of schoolgesprekken. Een professionele tolk kan dan een waardevolle brug vormen. In dit artikel lees je hoe tolken bijdragen aan inclusieve en heldere communicatie tussen school en thuis.

Waar ontstaan taalbarrières tussen school en ouders?
Taalbarrières ontstaan wanneer ouders het Nederlands onvoldoende beheersen om vlot deel te nemen aan gesprekken met leerkrachten, de klastitularis of directeur. Dit kan leiden tot misverstanden, beperkte betrokkenheid en frustraties aan beide kanten. Belangrijke informatie over het leertraject, het welbevinden of de ontwikkeling van een kind kan zo verloren gaan. In zulke gevallen is duidelijke communicatie essentieel.
In de praktijk vertalen veel leerlingen zelf voor hun ouders bij het oudercontact, maar dat is natuurlijk geen perfecte oplossing. De leerling kan andere nuances leggen of de informatie als minderjarige niet op dezelfde manier interpreteren als de ouders dat zouden doen. In extreme gevallen kan de leerling de waarheid zelfs verdraaien.
De rol van tolken tijdens oudercontacten
Tolken helpen bij het faciliteren van gesprekken tussen ouders en school, en zorgen ervoor dat beide partijen elkaar echt begrijpen. Er zijn verschillende vormen van tolken. Zo kan het zijn dat de tolk fysiek bij het oudercontact aansluit, via de Vlaamse tolkentelefoon inhaakt of het gesprek digitaal bijwoont.
Een tolk aanvragen kan voor een aantal verschillende zaken:
- Oudercontact of rapportbespreking
- Gesprekken over zorgtrajecten of extra ondersteuning
- Kennismakingsgesprekken of inschrijvingsmomenten
Voordelen van tolken voor ouderbetrokkenheid
Het inzetten van tolken heeft meerdere voordelen:
- Heldere communicatie: ouders begrijpen wat er speelt en kunnen hun vragen of zorgen uiten.
- Verhoogde betrokkenheid: ouders voelen zich gehoord en nemen actiever deel aan het schoolleven van hun kind.
- Gelijke kansen: ook ouders met een taalachterstand krijgen toegang tot dezelfde informatie als andere ouders.
- Professionaliteit: het toont aan dat de school belang hecht aan inclusie en respectvolle communicatie.
Door in te zetten op verstaanbaarheid en toegankelijkheid, bouwt de school aan wederzijds vertrouwen.
Aandachtspunten en uitdagingen
Als laatste zijn er natuurlijk wel een aantal uitdagingen en aandachtspunten waar je rekening mee moet houden als je een tolk wil inschakelen. Zo moet je nadenken over de financiering, de beschikbaarheid en de planning van een tolk. Tijdig plannen is nodig, zeker bij fysieke aanwezigheid. Zo kan het praktisch best lastig zijn om dit allemaal voor elkaar te kunnen boksen.
Denk ook aan de vertrouwelijkheid: het is belangrijk om te werken met professionele tolken die gebonden zijn aan een deontologische code. Als laatste is het goed om op voorhand te overleggen met ouders om te bepalen welke ondersteuning nodig is.
Tot slot
Goede communicatie met ouders is een essentieel onderdeel van kwaliteitsvol onderwijs. Taalbarrières mogen geen hindernis vormen voor betrokkenheid of samenwerking. Door tolken in te schakelen bij oudergesprekken, geven scholen een duidelijk signaal: elke ouder telt – ongeacht de taal die thuis wordt gesproken.
Extra taalondersteuning nodig?
Via BijlesHuis kunnen ouders en leerlingen bijles Nederlands volgen om hun taalvaardigheid te versterken en de schoolcommunicatie te vergemakkelijken.
Ontvang je graag onze maandelijkse newsletter? Inschrijven kan via dit formulier:
* Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Globaltalk.be.