Is het nu der, die of das? Voor veel leerlingen vormen de lidwoorden een groot struikelblok tijdens het studeren van woordenlijsten Duits. Het lijkt wel alsof er geen logica in zit. Toch zijn er bepaalde trucjes om te weten wanneer een woord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig is en die ontdek je hieronder!

In een vorige blog legden we je al uit wanneer je welke naamval gebruikt in het Duits. Het is daarbij ook belangrijk om het geslacht van de lidwoorden te kennen. In dit artikel reiken we jou een aantal trucjes in een overzichtelijke tabel aan om het lidwoord aan het zelfstandig naamwoord zelf af te leiden. Als je op de betekenis en vorm van het zelfstandig naamwoord let, kan je het lidwoord afleiden zonder het vanbuiten te moeten leren. Let op! Er zijn soms een aantal uitzonderingen op deze regels.

Het lidwoord der

Wanneer heeft een woord ‘der’ als lidwoord? Als je de betekenis van een woord onder een van de volgende ‘soorten’ kan indelen, is het hoogstwaarschijnlijk mannelijk: dagen en dagdelen, seizoenen, windrichtingen, weersverschijnselen, valuta’s en munten, auto’s en treinen en eten en drinken.

In onderstaand schema vind je ter verduidelijking ook steeds een aantal voorbeelden.

Vertalingen: der Blitz = de bliksem, der ICE = NMBS in Duitsland, der Reis = de rijst

Je kan een mannelijk zelfstandig naamwoord ook aan de vorm herkennen. Een stam van een werkwoord die als zelfstandig naamwoord wordt gebruikt is namelijk altijd mannelijk, net als woorden die eindigen op ‘ig’, ‘ich’, ‘ing’, ‘ismus’, ‘ant’, ‘ekt’ of ‘or’.

Vertalingen: der Teppich = het tapijt, der Fasching = het carnaval

Het lidwoord die

Bij de volgende uitgangen van woorden herken je dan weer onmiddellijk dat het om een vrouwelijk zelfstandig naamwoord gaat: ‘ung’, ‘ur’, ‘keit’, ‘heit’, ‘ei’, ‘ie’, ‘ik’, ‘ion’, is’, ‘anz’, ‘enz’, ‘ät’, ‘ek’, ‘schaft’ en bij dingen die eindigen op ‘e’. In de gevallen van deze tabel gebruik je dus altijd ‘die:

Vertalingen: die Kneipe = de kroeg, die Zeitung = de krant, die Prämie = de premie, die Distanz = de afstand, die Mannschaft = de ploeg, het team

Het lidwoord das

Voor een onzijdig (of neutraal) zelfstandig naamwoord gebruiken we ‘das’. In de volgende gevallen kan je een onzijdig zelfstandig naamwoord herkennen aan de vorm:

Vertalingen: das Gemüse = de groenten, das Gedächtnis = het geheugen, das Zeugnis = het rapport, das Gymnasium = het middelbaar ASO

Zo, als je deze schema’s van de lidwoorden in het Duits goed bekeken hebt, word je een kei in woordenlijsten Duits studeren! Viel Erfolg!

Loop je vast op andere andere onderdelen van de Duitse grammatica? BijlesHuis heeft een leger aan ervaren en gediplomeerde docenten Duits beschikbaar. Ze helpen je graag 1-op-1 aan huis of online met je grootste Duitse struikelblokken.

🌐 BijlesHuis - Vind de perfecte lesgever

Word je graag op de hoogte gehouden van onze nieuwste artikels om bij te leren? Schrijf je dan in op onze nieuwsbrief! No worries, je krijgt geen reclame toegestuurd.